Seçili Konular Üzerine Kısa Düşüncelerim
Bugün sizler ile yakın geçmişte karşıma çıkan ve ilginç bulduğum haber ve gelişmelere yönelik düşüncelerimi paylaşacağım. Bu tip yazılarım sıklıkla yapacağım bir analiz tipi olmayacaktır; ancak araştırmak istediğim konulara yönelik düşüncelerimi yazıya döküp sizler ile paylaştığımda daha derinlemesine inceleme isteğim olduğu için bana da faydası olacağını düşünüyorum.
Bugünkü konu başlıklarımız:
İş Portföy BIST 30 Hisse Senedi Yoğun Fon Tasfiyesi
Bugünkü konu başlıklarımız:
- İş Portföy BIST 30 Hisse Senedi Yoğun Fon Tasfiyesi
- Hisse Senedi Yoğun Fonu Yönetirken Uyulması Gerekli Portföy Dağılım Şartları
- Gayrimenkul Yatırım Fonları'na Yönelik Gelişmeler
- Aracı Kurum Raporlarına Yaklaşım Tercihim
07 Haziran günü KAP açıklamaları arasında aşağıda paylaştığım fonun tasfiye edileceği haberi karşıma çıktı.
Türkiye'nin en büyük fon yönetim şirketi olan İş Portföy'ün bahsi geçen fonu Mayıs sonu itibariyle yaklaşık 13 Milyon TL büyüklüktedir. Ciddi boyutta bir rakam değil; ancak bazı açılardan sunulan fonun kapanması borsamıza olan güven ve borsamızın durumu açısından iyiye işaret değildir.
Son yıllarda özellikle Amerika özelinde pasif yatırım tarzına karşılık akfit yatırım tarzı oldukça zorlu bir dönemden geçmektedir.
Kısaca her ikisinden de bahsetmek gerekirse, pasif yatırım tarzı ile yatırım yapan kişiler Türkiye örneğinde BIST 100 veya BIST 30 endeks içeriğine paralel yatırım yapma tarzını tercih ederken, aktif yatırım tarzı ise seçili endekslerden farklı dağılım veya endekste bulunmayan hisselere yatırım yaparak endeks üzeri getiri elde etmeye çalışmaktadır.
Amerika'da hisse senedi yatırımı alanında pasif yatırım tarzı, aktif yatırım tarzını pazar payı açısından geçmek üzeredir.
Amerika dışındaki bölgelerde de durum pasif yatırım tarzı lehine son yıllarda artarak gelişmektedir.
Pasif hisse senedi yatırım fonları, en temel anlamıyla hisse senedi yatırımının uzun vadeli getiri potansiyeline inananlara yönelik bir yatırım aracıdır. Amerika'da büyük-küçük birçok yatırımcı hisse senedi yatırım potansiyeline olan inancını değil; parayı yöneten ve uzun dönemde endeks üstü getiri elde edebileceğini düşünen kişilere olan inancını kaybetmiştir. Türkiye'de ise bana göre bahsi geçen pasif hisse senedi fonunun kapanması, hisse senedine yatırımına olan inancın yitirililmesidir.
Acı ama gerçek olan bu tasfiye işlemi ise hisse senetlerinin bence olasılık olarak ciddi uzun dönem için potansiyel barındırdığının göstergelerinden biridir.
- Hisse Senedi Yoğun Fonu Yönetirken Uyulması Gerekli Portföy Dağılım Şartları
Arasıra karşıma sosyal medya ve forumlarda yatırımcıların hisse senedi yoğun fonların performanslarını eleştiren yorumları çıkıyor. 'Nasıl oluyor da bu kadar kötü performans gösteriyorlar? ya da endeksi yenmek çok kolay' gibi sorular ve yorumlar örneğin.
Bu yorumları yapan kişiler ise genelde son dönemlerde veya yıllarda hisse performansı iyi olan firmaların forumlarında veya ona yönelik yazılarında karşıma çıkıyor. Bahsedilmeyen konu ise eleştirilen fon yöneticilerinin yönettiği fonlara getirilen ve uyulması zorunlu olan kısıtlamalardır.
Bunların arasında en önemli olanlar:
1. Hiçbir hisse senedi fonun aktif büyüklüğünün %10'unu geçemez.
2. Fon aktif büyüklüğünün %5 ve üzerine yatırım yapılan hisselerin toplamı fon aktif büyüklüğünün %40'ını geçemez.
3. Fon aktif büyüklüğünün %40'ından fazlası aynı grup şirketlerine yatırım yapamaz (Koç Holding ve iştirakleri örneğin).
4. Fon aktif büyüklüğünün en fazla %20'si nakit olabilir.
Bu kısıtlamalara ilave, fon yöneticileri her yıla yönetim komisyonları sebebiyle değişen oranda eksi başlıyor diyebiliriz.
Tüm bu kısıtlamalar geçmiş verilere dayalı çok doğru önlemlerdir. Kısıtlamalar fon yöneticilerini çeşitlendirmeye itmekte ve devamlı azami oranda yatırımda kalmayı sağlamaktadır.
Bu sebeplerden ötürü örneğin 'X' şirketini seçip, paranızın %50'sini seçilen hisseye yatırarak son birkaç yılda çok ciddi getiriler elde ettiğinizde, üstünlüğünüzü sizle aynı kulvarda aslında koşmayan portföy yöneticilerine karşı kullanmamalısınız. İlave olarak seçtiğiniz ve ciddi oranda yatırım yaptığınız hissenin başarısında ağırlıklı faktör olan şans faktörünü kesinlikle ama kesinlikle unutmamalısınız.
Yukarıda sunulan veri tüm piyasalar için geçerlidir diyebiliriz. Sunulan Russell 3000 endeksine dahil firmaların 1980 ile 2014 yılları arasında endekse göre yaptığı ekstra yüzdesel performansa göre sıralanmasıdır.
JP Morgan çalışanı Michael Cembalest tarafından yapılan çalışmanın satır başları:
1. Endekse göre ilave getiri sıralamasında en ortaya düşen hissenin getirisi eksi %54'tür.
2. Endekse eklendiği gün sonrasında hisselerin %67'si Russell 3000 endeksine göre ilave getiri elde edememiştir.
3. Endekse dahil edilen tüm hisselerin %40'ının normal getirisi eksidir.
4. Ciddi olarak endeks üstü getiri elde eden hisse yüzdesi ise %7'dir.
Çeşitlendirilmemiş ve ciddi oranda tek hisseye yatırım yapmış olan portföylerin uzun dönemde başarılı olmaları önündeki en büyük engel yukarıda sunulan yüzdelerdir. Emin olun %67'nin içerisinde tamamen ihracat yapan, döviz fazlası olan, F/K'sı düşük olan veya önümüzdeki çeyrek kar patlaması yaşayacak olanlar da vardır.
Yüzdesel olarak çok düşük olan inanılmaz başarılı firmaları tek veya iki atışta seçmişseniz kusura bakmayın, beceriden çok, tekrar edilmesi zor olan şansınız vardı demek. Hatta ve hatta daldan dala altı ayda veya yılda bir atlayarak çok çok daha zor.
Özetle, kısıtlamalar ve pasif yatırım tarzına yönelimin ana sebebi, bana göre, çeşitlendirme avantajının katkısı ile çok başarılı olanları yakalayabilme ihtimalleri daha fazla olduğu içindir.
Not: Portföy yöneticisi değilim.
Gayrimenkul Yatırım Fonları'na Yönelik Gelişmeler
Geçtiğimiz günlerde bankalar ile gayrimenkul yatırım fonları arasındaki ilişkiyi örnek projeler ile açıkladığım analiz.
Analizim üzerine Ziraat Portföy firması altında sunulan fon kurulmuştur.
Fon portföyünde yalnızca MESA Mesken firmasının projelerine yönelik gayrimenkuller bulunacaktır.
Bu yorumları yapan kişiler ise genelde son dönemlerde veya yıllarda hisse performansı iyi olan firmaların forumlarında veya ona yönelik yazılarında karşıma çıkıyor. Bahsedilmeyen konu ise eleştirilen fon yöneticilerinin yönettiği fonlara getirilen ve uyulması zorunlu olan kısıtlamalardır.
Bunların arasında en önemli olanlar:
1. Hiçbir hisse senedi fonun aktif büyüklüğünün %10'unu geçemez.
2. Fon aktif büyüklüğünün %5 ve üzerine yatırım yapılan hisselerin toplamı fon aktif büyüklüğünün %40'ını geçemez.
3. Fon aktif büyüklüğünün %40'ından fazlası aynı grup şirketlerine yatırım yapamaz (Koç Holding ve iştirakleri örneğin).
4. Fon aktif büyüklüğünün en fazla %20'si nakit olabilir.
Bu kısıtlamalara ilave, fon yöneticileri her yıla yönetim komisyonları sebebiyle değişen oranda eksi başlıyor diyebiliriz.
Tüm bu kısıtlamalar geçmiş verilere dayalı çok doğru önlemlerdir. Kısıtlamalar fon yöneticilerini çeşitlendirmeye itmekte ve devamlı azami oranda yatırımda kalmayı sağlamaktadır.
Bu sebeplerden ötürü örneğin 'X' şirketini seçip, paranızın %50'sini seçilen hisseye yatırarak son birkaç yılda çok ciddi getiriler elde ettiğinizde, üstünlüğünüzü sizle aynı kulvarda aslında koşmayan portföy yöneticilerine karşı kullanmamalısınız. İlave olarak seçtiğiniz ve ciddi oranda yatırım yaptığınız hissenin başarısında ağırlıklı faktör olan şans faktörünü kesinlikle ama kesinlikle unutmamalısınız.
JP Morgan çalışanı Michael Cembalest tarafından yapılan çalışmanın satır başları:
1. Endekse göre ilave getiri sıralamasında en ortaya düşen hissenin getirisi eksi %54'tür.
2. Endekse eklendiği gün sonrasında hisselerin %67'si Russell 3000 endeksine göre ilave getiri elde edememiştir.
3. Endekse dahil edilen tüm hisselerin %40'ının normal getirisi eksidir.
4. Ciddi olarak endeks üstü getiri elde eden hisse yüzdesi ise %7'dir.
Çeşitlendirilmemiş ve ciddi oranda tek hisseye yatırım yapmış olan portföylerin uzun dönemde başarılı olmaları önündeki en büyük engel yukarıda sunulan yüzdelerdir. Emin olun %67'nin içerisinde tamamen ihracat yapan, döviz fazlası olan, F/K'sı düşük olan veya önümüzdeki çeyrek kar patlaması yaşayacak olanlar da vardır.
Yüzdesel olarak çok düşük olan inanılmaz başarılı firmaları tek veya iki atışta seçmişseniz kusura bakmayın, beceriden çok, tekrar edilmesi zor olan şansınız vardı demek. Hatta ve hatta daldan dala altı ayda veya yılda bir atlayarak çok çok daha zor.
Özetle, kısıtlamalar ve pasif yatırım tarzına yönelimin ana sebebi, bana göre, çeşitlendirme avantajının katkısı ile çok başarılı olanları yakalayabilme ihtimalleri daha fazla olduğu içindir.
Not: Portföy yöneticisi değilim.
Geçtiğimiz günlerde bankalar ile gayrimenkul yatırım fonları arasındaki ilişkiyi örnek projeler ile açıkladığım analiz.
Analizim üzerine Ziraat Portföy firması altında sunulan fon kurulmuştur.
Fon portföyünde yalnızca MESA Mesken firmasının projelerine yönelik gayrimenkuller bulunacaktır.
Gayrimenkul yatırım fonlarına yönelik önemli olan ek bilgi ise nerelere yatırım yapabilecekleridir. Gayrimenkul yatırım fonları, istisnaları dışı, bitmiş projelere yatırım yapabilmektedir. En önemli istisna ise aşağıda sunulmuştur.
Mesa Mesken firmasının devam eden projelerine baktığımızda karşımıza tam on tane proje çıkmaktadır. Devam eden on projeden kaçı yukarıda sunulan istisna kapsamına giriyor, bilemiyorum.
Özetle, Mesa Mesken ile başlayan firmalara özgü gayrimenkul yatırım fonlarının kurulmasına önümüzdeki dönemler daha da sıklıkla karşılacağız gibi duruyor. Yatırımcıların yakından takip etmelerinde fayda var.
Aracı Kurum Raporlarına Yaklaşım Tercihim
Yatırımım olan veya araştırdığım firmalara yönelik aracı kurumların yazdığı raporları ara sıra okuyorum. Odaklandığım noktalar arasında gelecekte firmanın oluşturmasını bekledikleri sayısal veriler ön planda değildir. Güncel firma ve iş yaptığı sektöre-sektörlere yönelik gelişmeleri ve en önemlisi riskleri okumayı tercih ediyorum.
İşin komik tarafı raporu yazan kişi ve kurumların çoğu sayısal veriler konusunda operasyonel kar veya net kar verilerini beş yıl sonrasına kadar hep yükselterek sürdürmeleridir. Ekonomik döngüye hassas sektör ve firmalar için dahi ne yazık ki durum budur.
Eğer bir rapor olumlu gelişmeleri sunarken, olumsuz gelişmeler ve risklerden hiç bahsetmiyor ya da nadiren bahsediyorsa atın çöpe o raporu. Dünyanın en değerli firmaları olan Apple (Çin sıkıntıları), Amazon (Savunma ihalesi sıkıntıları) ve Facebook'un (kişisel verileri koruma sıkıntıları) dahi rekabet dışı riskleri mevcuttur.
Yalnızca aracı kurum raporları için bahsedilen konu geçerli değildir. Sosyal medya veya forumlar için de aynısı geçerlidir. Eğer yalnızca olumlu gelişmelerden bahsediliyorsa bir durup düşünün. 'Ben şimdi rahatım, çünkü hissem çok yükseldi. Etrafımda herkes normal olarak mutlu. Ben bu işi çözdüm. Bu hisse zirve fiyatlarda olsa dahi alırım. Çünkü mükemmel bir firma.' gibi duygulara kapılıyorsanız bu duygular erken uyarıdır. Uyarı firma operasyonlarına yönelik değil; firma hissesinin fiyatlamasına yönelik olmalıdır.
Özetle, yatırım yaptığınız veya yatırım yapan herkes mutlu olduğu için risklerine odaklanmayarak yatırım yapmayı düşündüğünüz hisselere yönelik, bir durup, hiç riskleri konuşuluyor mu diye bakmanızı tavsiye ederim.
Tüm başarılı kalabilmiş yatırımcıların davranışsal olarak uygulaması en zorlayıcı tavsiyesi komşun zengin olurken anlamadığın işlere (şirketlere) balıklama atlamama disiplinini korumaktır. Maalesef sosyal medya komşu sayımızı arttırarak bu süreci daha da zorlaştırmaktadır.
Özetle, Mesa Mesken ile başlayan firmalara özgü gayrimenkul yatırım fonlarının kurulmasına önümüzdeki dönemler daha da sıklıkla karşılacağız gibi duruyor. Yatırımcıların yakından takip etmelerinde fayda var.
Yatırımım olan veya araştırdığım firmalara yönelik aracı kurumların yazdığı raporları ara sıra okuyorum. Odaklandığım noktalar arasında gelecekte firmanın oluşturmasını bekledikleri sayısal veriler ön planda değildir. Güncel firma ve iş yaptığı sektöre-sektörlere yönelik gelişmeleri ve en önemlisi riskleri okumayı tercih ediyorum.
İşin komik tarafı raporu yazan kişi ve kurumların çoğu sayısal veriler konusunda operasyonel kar veya net kar verilerini beş yıl sonrasına kadar hep yükselterek sürdürmeleridir. Ekonomik döngüye hassas sektör ve firmalar için dahi ne yazık ki durum budur.
Eğer bir rapor olumlu gelişmeleri sunarken, olumsuz gelişmeler ve risklerden hiç bahsetmiyor ya da nadiren bahsediyorsa atın çöpe o raporu. Dünyanın en değerli firmaları olan Apple (Çin sıkıntıları), Amazon (Savunma ihalesi sıkıntıları) ve Facebook'un (kişisel verileri koruma sıkıntıları) dahi rekabet dışı riskleri mevcuttur.
Yalnızca aracı kurum raporları için bahsedilen konu geçerli değildir. Sosyal medya veya forumlar için de aynısı geçerlidir. Eğer yalnızca olumlu gelişmelerden bahsediliyorsa bir durup düşünün. 'Ben şimdi rahatım, çünkü hissem çok yükseldi. Etrafımda herkes normal olarak mutlu. Ben bu işi çözdüm. Bu hisse zirve fiyatlarda olsa dahi alırım. Çünkü mükemmel bir firma.' gibi duygulara kapılıyorsanız bu duygular erken uyarıdır. Uyarı firma operasyonlarına yönelik değil; firma hissesinin fiyatlamasına yönelik olmalıdır.
Özetle, yatırım yaptığınız veya yatırım yapan herkes mutlu olduğu için risklerine odaklanmayarak yatırım yapmayı düşündüğünüz hisselere yönelik, bir durup, hiç riskleri konuşuluyor mu diye bakmanızı tavsiye ederim.
Tüm başarılı kalabilmiş yatırımcıların davranışsal olarak uygulaması en zorlayıcı tavsiyesi komşun zengin olurken anlamadığın işlere (şirketlere) balıklama atlamama disiplinini korumaktır. Maalesef sosyal medya komşu sayımızı arttırarak bu süreci daha da zorlaştırmaktadır.
Hisse Senedi Yoğun Fonu Yönetirken Uyulması Gerekli Portföy Dağılım Şartları başlıklı yazıyı okurken aklıma direkt yıllardır açık portföy yapan osman ve yaşar beyin sistemi geldi. benim de çok merak ettiğim konulardan biridir. 6 ayda daldan dala atlayarak başarılı olunabilir mi? Ama görülüyor ki bu iş şansı geçmiş durumda. çünkü reel getirileri, her ne kadar hisse fiyatları zirvelerinde bile olsa endeksi katlıyor.
YanıtlaSilBenim sistemim de bunlara yakın. Ben de az da olsa hem endeksi hem enflasyonu yenebiliyorum 3-9 ay gibi hisseleri değiştirerek. Bunların hepsi şans mı, yoksa bütün şartlar bir anda değişir ve temel analize dayalı bu kısa-orta vade al-sat sistemi zarar etmeye başlar mı?. Bilemiyorum, ama çalışan sistemi bozmaya şimdilik bence gerek yok.
Saygılar
Merhaba,
Sil6 ayda daldan dala atlanılarak başarılı olunmaz demedim. İnanılmaz başarılı ve ciddi getiri elde eden şirketleri bulmak çok çok zor dedim.
Her durumda olduğu gibi yatırımda başarılı olabilen uç örnekler tabii ki de vardır. Önemli olan farklı ekonomik şartların olduğu uzun dönemde başarılı kalabilmek.
Bundan daha da önemlisi, kesin olarak herkesin başına gelecek, başarısız olunan veya olunacak dönemlerde sisteminizden vazgeçmemeniz. Her sistem eninde sonunda belli dönemler başarısız olacaktır.
Başarılı dönemlerde (5-10 yıl sistemler için kısa kabul edilmeli) ben her şeyi çözdüm hissine kapılmamak elde değil.
Son olarak uzun dönem başarılı kalabilen kişilerin çoğunun yatırım yaptıkları hisseleri veya tam olarak sistemlerini veya formüllerini duyamazsınız. Çünkü duyurduğunuz an rekabetçi olan yatırım sistemi bu fırsatı uzun dönemde yok edecektir.
Saygılar
Söylediklerinizin çoğuna katılıyorum. Buffetin artık herkesin ezbere bildiği sistemi artık başarısız mı olacaktır. Son 10 yıldır endekste yeniliyor sanırım. Fikrinizi merak ettiğim için soruyorum. Saygılar
Sil