Halka Açık Finansal Veriler Üzerinden Şehir Hastaneleri
Bu analizim önceki iki yazımın devamı niteliğinde olup detaya girilmeyecektir. Arzu edenler için:
1. https://suphecikimse.blogspot.com/2019/01/ronesans-holding-ve-yda-insaat.html
2. https://suphecikimse.blogspot.com/2019/01/ronesans-holding-ve-yda-insaat_21.html
Bütçede yapımına devam edilen hastanelerin teker teker açılması yanında enflasyon ve Dolar'ın değer kazanmasının etkileri sebebiyle artan oranda pay alacak olan şehir hastaneleri yatırımları yakından takip edilmelidir. Benim bu yazıyı yazmamdaki amaç bulabildiğim şehir hastaneleri finansal verilerini sizlere aktarmaktır. Bu amaç için borçlanma araçları borsada işlem görmeleri sebebiyle YDA İnşaat ve Rönesans Holding 2018 yıl sonu finansal tablolarından faydalanılacaktır.
Önden belirtmeliyim ki, şehir hastanelerine yönelik veri şeffaflığı konusunda gidilecek çok yolumuz vardır. Öyle ki, YDA İnşaat ve Rönesans Holding 2018 yıl sonu finansal tablolarında şehir hastaneleri yatırımlarının sunuş şekillerini değiştirmesi veri takibini daha karışık hale getirmiştir.
Verilerin sunuluş şeklinde yapılan değişikliği YDA İnşaat firması üzerinden aktarmam, firmanın verileri tam konsolide etmesi sebebiyle daha uygundur.
2018 yıl sonu finansal tablolarında yapılan değişiklikler öncesi YDA İnşaat şehir hastanelerine yönelik yatırımlarını 2018 ikinci çeyrek bilançosunda aşağıdaki gibi sunmaktaydı.
İmtiyazlı hizmet anlaşmalarından alacakların yukarıdaki gibi kaydedilmesi 'etkin faiz yöntemi' kullanılarak mümkündür. Kayseri Şehir Hastanesi verileri üzerinden bu yöntem ile anlatılmak istenen kısaca:
Firma, Kayseri Şehir Hastanesi'ne 2018 Haziran sonuna kadar 1,3 Milyar TL harcama yaptığını belirtmiştir. Formüle bağlanmış ve 25 yıl (hastane planlanandan erken açılırsa daha fazla) veya kalan süre boyunca elde edilmesi beklenen getiri ile bugüne kadar yapılan harcamayı veya ödemeler sonrası kalan tutarı birbirine eşitleyen oran etkin faizdir. Bahsi geçen oran Haziran sonunda %19,80'dir. Biz bu oranı kullanarak Kayseri Şehir Hastanesi için Devlet'in YDA İnşaat'a kontrat süresi boyunca ödemesi gerekli toplam kira ve kullanım bedelini bulabiliriz. Yapılması gerekli olan yalnızca, o günün tahminlerine göre ortaya çıkan %19,80 etkin faiz oranı kullanılarak kalan alacak miktarını sözleşme kalan süresi kadar geleceğe taşınmasıdır (bileşik faiz hesaplama).
Yukarıda yıllık kira bedellerinin hesaplanması için gerekli girdiler sunulmaktadır. YDA İnşaat'ın etkin faiz oranını bulabilmesi için gelecekte oluşması beklenen girdileri tahmin etmesi gerekmektedir. Bu tahminlerin ne olduğu veya hangi seviyelerden alındığını bilemiyoruz. Tahminleri bilemesek de, ortaya çıkan ve yeni verilere göre iyileşen veya kötüleşen etkin faiz oranını en azından görebiliyorduk. 2018 yıl sonu ile beraber verilerin sunuluşunda yapılan değişiklikle etkin faiz oranı dahi görülememektedir.
Not: Hesaplama örneği için lütfen yukarıda sunulan ilk yazıyı okuyunuz.
Yeni yöntem ile beraber oluşan farklılık hemen gözünüze çarpacaktır.
İmtiyazlı hizmet anlaşmalarından alacaklarda 2018 Haziran sonu verilerine göre ciddi bir artış söz konusudur. Yeni yöntemi açıklamadan önce iki veriye dikkatinizi çekmek istiyorum. Birincisi 2018 Mayıs ayında açılan Kayseri Şehir Hastanesi için yılın ikinci yarısında çok ufak yeni yatırım yapılmıştır (1,312'den 1,325'e). İkinci olarak ise artık açıklamalardan etkin faiz oranı kaldırılmıştır.
Peki alacaklarda oluşan ciddi artışın ve etkin faiz oranının kaldırılmasının sebebi nedir?
Sebebi verilerin sunuluş şeklinin değiştirilmesidir. Önceki sunuluş şeklinde maliyetin bulunan etkin faiz oranı ile artırılması yöntemi izlenirken, yeni yöntemde sözleşme süresi boyunca elde edilmesi beklenen (tahmin edilen) gelirler bugüne çekilmektedir. Yeni verilerden anlamamız gereken, YDA İnşaat firmasının Kayseri Şehir Hastanesi için yapmış olduğu 1,325 Milyar TL'lik harcamaya karşılık yaklaşık 4,5 Milyar TL'lik bir değer elde ettiğidir. 4,5 Milyar TL elde edilmesi beklenen toplam kira bedeli değil; yıllar yılı elde edilmesi beklenen gelirin bugüne çekilmiş değeridir.
Not: Etkin faiz yöntemine kıyasla gerçeğe uygun değer ile sunumun en büyük dezavantajı o günün tahminlerine göre Devlet'in kalan sürede ödemesi gerekli toplam bedeli bulamayışımızdır.
Önümüzdeki yıllar olacak olan:
Sözleşme yılları geçtikçe firma imtiyazlı hizmet anlaşmalarından alacaklarını Devlet'ten tahsil edecektir. Tahsil edilen miktar yeni tahminlere göre çıkan alacak değişiminden yüksek ise firmanın yıllar yılı hak kazandığı alacak miktarı düşecektir.
Görüldüğü üzere etkin faiz yöntemi için yapılması gereken tahminler bu yöntem için de geçerlidir. Ancak yıl sonu finansal tablolarında da tahminlere yönelik herhangi bir açıklama bulunmamaktadır.
Tahminlere yönelik sorulması gerekli sorular:
1. ÜFE-TÜFE sözleşme süresi boyunca hangi oranda artacaktır?
2. Örneğin 2025 yılı için Dolar seviyesi belirlenmiş midir? Belirlenmiş ise seviye nedir?
YDA İnşaat tahminlere yönelik bir açıklama yapmasa da Rönesans Holding yapmaktadır.
Tahminlerin arasında döviz kurunun olması çok önemlidir. Örneğin 2025 yılı Dolar kurunu 10 TL aldık ve 2025 yılı gelirimizi bu kur seviyesinden hesaplayıp bugüne çektik. Varlık tarafında bulunan alacak kalemini gelecekte oluşması beklenen kur seviyesini kullanılarak değerleyip, bu varlığı oluşturmak için katlanılan finansal borcu çeyrek kapanış kurundan bilançomuza yansıtırsak, kendimizi olduğundan daha güçlü göstermiş olmuyor muyuz? Benim cevabım evettir. Lütfen yazımı okuyanlar arasında bu konuyu bilenler hatalıysam düzeltsin.
Haziran ayı sonunda, İstanbul dışı, tüm şehir hastanelerine yönelik firmaların özkaynakları eksiyken, yıl sonu ile beraber oluşan özkaynak verileri yukarıdadır. Toplam varlıklar gerçeğe uygun değer yöntemi sayesinde ciddi olarak artarken, yükümlülükler yalnızca iki çeyrek arası TL'nin değer kaybı kadar artmış görünmektedir.
Not: Rönesans Holding verilerinin YDA İnşaat firması verilerine göre en büyük dezavantajı şehir hastanesi yatırımlarının tümünün konsolide edilmeyişidir.
Sonuç olarak şehir hastanesi yatırımları bulunan ve finansal tablolarına ulaşabildiğimiz YDA İnşaat ve Rönesans Holding firmaları, finansal tablolarında yatırımlarını gerçeğe uygun değer ile göstermeye başlayarak sözleşme süresi boyunca cebimizden çıkması ihtimal dahilinde olan bedeli hesaplamamızı zorlaştırmışlardır. Firmaların bu şekilde sunmalarını kesinlikle suçlayamam; ancak önemli yatırımların azami şeffaflıkla kamuoyuna sunulması ülke ekonomimize olan güveni arttırması açısından çok önemlidir.
1. https://suphecikimse.blogspot.com/2019/01/ronesans-holding-ve-yda-insaat.html
2. https://suphecikimse.blogspot.com/2019/01/ronesans-holding-ve-yda-insaat_21.html
Bütçede yapımına devam edilen hastanelerin teker teker açılması yanında enflasyon ve Dolar'ın değer kazanmasının etkileri sebebiyle artan oranda pay alacak olan şehir hastaneleri yatırımları yakından takip edilmelidir. Benim bu yazıyı yazmamdaki amaç bulabildiğim şehir hastaneleri finansal verilerini sizlere aktarmaktır. Bu amaç için borçlanma araçları borsada işlem görmeleri sebebiyle YDA İnşaat ve Rönesans Holding 2018 yıl sonu finansal tablolarından faydalanılacaktır.
Önden belirtmeliyim ki, şehir hastanelerine yönelik veri şeffaflığı konusunda gidilecek çok yolumuz vardır. Öyle ki, YDA İnşaat ve Rönesans Holding 2018 yıl sonu finansal tablolarında şehir hastaneleri yatırımlarının sunuş şekillerini değiştirmesi veri takibini daha karışık hale getirmiştir.
Verilerin sunuluş şeklinde yapılan değişikliği YDA İnşaat firması üzerinden aktarmam, firmanın verileri tam konsolide etmesi sebebiyle daha uygundur.
2018 yıl sonu finansal tablolarında yapılan değişiklikler öncesi YDA İnşaat şehir hastanelerine yönelik yatırımlarını 2018 ikinci çeyrek bilançosunda aşağıdaki gibi sunmaktaydı.
İmtiyazlı hizmet anlaşmalarından alacakların yukarıdaki gibi kaydedilmesi 'etkin faiz yöntemi' kullanılarak mümkündür. Kayseri Şehir Hastanesi verileri üzerinden bu yöntem ile anlatılmak istenen kısaca:
Firma, Kayseri Şehir Hastanesi'ne 2018 Haziran sonuna kadar 1,3 Milyar TL harcama yaptığını belirtmiştir. Formüle bağlanmış ve 25 yıl (hastane planlanandan erken açılırsa daha fazla) veya kalan süre boyunca elde edilmesi beklenen getiri ile bugüne kadar yapılan harcamayı veya ödemeler sonrası kalan tutarı birbirine eşitleyen oran etkin faizdir. Bahsi geçen oran Haziran sonunda %19,80'dir. Biz bu oranı kullanarak Kayseri Şehir Hastanesi için Devlet'in YDA İnşaat'a kontrat süresi boyunca ödemesi gerekli toplam kira ve kullanım bedelini bulabiliriz. Yapılması gerekli olan yalnızca, o günün tahminlerine göre ortaya çıkan %19,80 etkin faiz oranı kullanılarak kalan alacak miktarını sözleşme kalan süresi kadar geleceğe taşınmasıdır (bileşik faiz hesaplama).
Yukarıda yıllık kira bedellerinin hesaplanması için gerekli girdiler sunulmaktadır. YDA İnşaat'ın etkin faiz oranını bulabilmesi için gelecekte oluşması beklenen girdileri tahmin etmesi gerekmektedir. Bu tahminlerin ne olduğu veya hangi seviyelerden alındığını bilemiyoruz. Tahminleri bilemesek de, ortaya çıkan ve yeni verilere göre iyileşen veya kötüleşen etkin faiz oranını en azından görebiliyorduk. 2018 yıl sonu ile beraber verilerin sunuluşunda yapılan değişiklikle etkin faiz oranı dahi görülememektedir.
Not: Hesaplama örneği için lütfen yukarıda sunulan ilk yazıyı okuyunuz.
Yeni yöntem ile beraber oluşan farklılık hemen gözünüze çarpacaktır.
Peki alacaklarda oluşan ciddi artışın ve etkin faiz oranının kaldırılmasının sebebi nedir?
Sebebi verilerin sunuluş şeklinin değiştirilmesidir. Önceki sunuluş şeklinde maliyetin bulunan etkin faiz oranı ile artırılması yöntemi izlenirken, yeni yöntemde sözleşme süresi boyunca elde edilmesi beklenen (tahmin edilen) gelirler bugüne çekilmektedir. Yeni verilerden anlamamız gereken, YDA İnşaat firmasının Kayseri Şehir Hastanesi için yapmış olduğu 1,325 Milyar TL'lik harcamaya karşılık yaklaşık 4,5 Milyar TL'lik bir değer elde ettiğidir. 4,5 Milyar TL elde edilmesi beklenen toplam kira bedeli değil; yıllar yılı elde edilmesi beklenen gelirin bugüne çekilmiş değeridir.
Not: Etkin faiz yöntemine kıyasla gerçeğe uygun değer ile sunumun en büyük dezavantajı o günün tahminlerine göre Devlet'in kalan sürede ödemesi gerekli toplam bedeli bulamayışımızdır.
Önümüzdeki yıllar olacak olan:
Sözleşme yılları geçtikçe firma imtiyazlı hizmet anlaşmalarından alacaklarını Devlet'ten tahsil edecektir. Tahsil edilen miktar yeni tahminlere göre çıkan alacak değişiminden yüksek ise firmanın yıllar yılı hak kazandığı alacak miktarı düşecektir.
Görüldüğü üzere etkin faiz yöntemi için yapılması gereken tahminler bu yöntem için de geçerlidir. Ancak yıl sonu finansal tablolarında da tahminlere yönelik herhangi bir açıklama bulunmamaktadır.
Tahminlere yönelik sorulması gerekli sorular:
1. ÜFE-TÜFE sözleşme süresi boyunca hangi oranda artacaktır?
2. Örneğin 2025 yılı için Dolar seviyesi belirlenmiş midir? Belirlenmiş ise seviye nedir?
YDA İnşaat tahminlere yönelik bir açıklama yapmasa da Rönesans Holding yapmaktadır.
Tahminlerin arasında döviz kurunun olması çok önemlidir. Örneğin 2025 yılı Dolar kurunu 10 TL aldık ve 2025 yılı gelirimizi bu kur seviyesinden hesaplayıp bugüne çektik. Varlık tarafında bulunan alacak kalemini gelecekte oluşması beklenen kur seviyesini kullanılarak değerleyip, bu varlığı oluşturmak için katlanılan finansal borcu çeyrek kapanış kurundan bilançomuza yansıtırsak, kendimizi olduğundan daha güçlü göstermiş olmuyor muyuz? Benim cevabım evettir. Lütfen yazımı okuyanlar arasında bu konuyu bilenler hatalıysam düzeltsin.
Haziran ayı sonunda, İstanbul dışı, tüm şehir hastanelerine yönelik firmaların özkaynakları eksiyken, yıl sonu ile beraber oluşan özkaynak verileri yukarıdadır. Toplam varlıklar gerçeğe uygun değer yöntemi sayesinde ciddi olarak artarken, yükümlülükler yalnızca iki çeyrek arası TL'nin değer kaybı kadar artmış görünmektedir.
Not: Rönesans Holding verilerinin YDA İnşaat firması verilerine göre en büyük dezavantajı şehir hastanesi yatırımlarının tümünün konsolide edilmeyişidir.
Sonuç olarak şehir hastanesi yatırımları bulunan ve finansal tablolarına ulaşabildiğimiz YDA İnşaat ve Rönesans Holding firmaları, finansal tablolarında yatırımlarını gerçeğe uygun değer ile göstermeye başlayarak sözleşme süresi boyunca cebimizden çıkması ihtimal dahilinde olan bedeli hesaplamamızı zorlaştırmışlardır. Firmaların bu şekilde sunmalarını kesinlikle suçlayamam; ancak önemli yatırımların azami şeffaflıkla kamuoyuna sunulması ülke ekonomimize olan güveni arttırması açısından çok önemlidir.
Yorumlar
Yorum Gönder